Leczenie osób z niepełnosprawnością często wiąże się z wysokimi kosztami, dlatego każda możliwość ich obniżenia jest na wagę złota. Na szczęście, istnieje ulga podatkowa, która pozwala odzyskać część wydatków poniesionych na zakup leków. Nie jest to jednak automatyczna korzyść. Aby skorzystać ze zwrotu, musisz spełnić określone warunki i prawidłowo rozliczyć się z fiskusem. Czy wiesz, jakie dokumenty są niezbędne i ile dokładnie możesz odliczyć?
W tym artykule wyjaśnimy krok po kroku, kto może uzyskać zwrot za leki dla niepełnosprawnych, jakie wydatki obejmuje ulga i jak uniknąć błędów w rozliczeniu. Sprawdź, jak maksymalnie wykorzystać dostępne ulgi i zmniejszyć koszty swojego leczenia!
Kto może odliczyć koszty leków od podatku?
Ulga na leki przysługuje tylko określonej grupie podatników. Są to osoby z orzeczeniem o niepełnosprawności oraz niektórzy ich opiekunowie. Kluczowe do ubiegania się o zwrot zalet takich jest, abyś posiadał stosowny dokument potwierdzający status osoby niepełnosprawnej. Może to być:
- orzeczenie o stopniu niepełnosprawności,
- orzeczenie o niepełnosprawności dla dzieci do 16. roku życia,
- decyzja o przyznaniu renty socjalnej, szkoleniowej lub renty z tytułu częściowej bądź całkowitej niezdolności do pracy.
Zwrot za leki otrzymasz niezależnie czy jesteś osobą ze znacznym, umiarkowanym, czy lekkim stopniem niepełnosprawności. Uprawnienie to przysługuje również opiekunom osób, które nie są w stanie samodzielnie funkcjonować i wymagają stałej pomocy.
Opiekun osoby niepełnosprawnej a zwrot za leki
Jeśli opiekujesz się osobą niepełnosprawną i ponosisz koszty jej leczenia, możesz skorzystać z odliczenia. Warunkiem jest jednak to, że podopieczny pozostaje na Twoim utrzymaniu. Ulga przysługuje w przypadku opieki nad:
- współmałżonkiem,
- dziećmi biologicznymi, adoptowanymi oraz pasierbami,
- rodzicami, także teściami,
- zięciem lub synową,
- rodzeństwem,
- macochą i ojczymem.
Dodatkowo dochód osoby, nad którą sprawujesz opiekę, nie może przekroczyć określonego limitu, czyli 12-krotności wysokości renty socjalnej. Co ważne, do dochodu tego nie wlicza się świadczeń dodatkowych, takich jak świadczenie wspierające, zasiłek pielęgnacyjny czy tzw. trzynasta emerytura.
Czy emeryci mogą korzystać z ulgi na leki?
Bycie emerytem samo w sobie nie daje prawa do zwrotu za leki. Aby skorzystać z ulgi, konieczne jest posiadanie orzeczenia o niepełnosprawności. Nawet jeśli pobierasz emeryturę z ZUS lub KRUS, nie możesz odliczyć wydatków na leki, jeśli nie posiadasz tego dokumentu.
Ministerstwo Finansów jasno określa, że sam status emeryta nie uprawnia do skorzystania z tej ulgi podatkowej.
Jak wzrost kwoty wolnej od podatku wpłynął na ulgę na leki?
W 2022 roku kwota wolna od podatku została podwyższona do 30 000 zł. Oznacza to, że osoby, których emerytura lub renta nie przekracza 2500 zł brutto miesięcznie, nie muszą płacić podatku dochodowego. W praktyce oznacza to również brak możliwości skorzystania z ulgi na leki. Skoro nie odprowadzasz podatku, nie masz z czego odliczać ulg w PIT.
Jaką kwotę można odliczyć w PIT za leki?
Odliczenie kosztów leków od podatku jest możliwe tylko wtedy, gdy w danym miesiącu wydasz na nie więcej niż 100 zł. Możesz rozliczyć wyłącznie nadwyżkę ponad tę kwotę.
Przykład:
– Jeśli w jednym miesiącu wydasz 150 zł na leki, odliczysz 50 zł.
– Jeśli w kolejnym miesiącu zapłacisz 90 zł, nie przysługuje Ci odliczenie, bo kwota nie przekroczyła 100 zł.
Jak zoptymalizować zwrot za leki w rozliczeniu rocznym?
Najważniejsza zasada – nie możesz sumować wydatków z różnych miesięcy. Dlatego warto planować zakupy leków tak, by w danym miesiącu przekroczyć próg 100 zł.
Sposób na większy zwrot.
Jeśli zapłacisz jednorazowo 500 zł za leki na kilka miesięcy, w tym miesiącu możesz odliczyć 400 zł.
Najlepiej kumulować wydatki w jak najmniejszej liczbie miesięcy. Gdy lekarz przepisuje Ci leki na kwartał, warto wykupić je od razu.
Jak obliczyć zwrot za leki dla osób niepełnosprawnych i ich opiekunów?
Jeżeli jesteś osobą niepełnosprawną i jednocześnie finansujesz leki zarówno dla siebie, jak i dla innej osoby z niepełnosprawnością, możesz łączyć te wydatki. W praktyce oznacza to, że sumujesz miesięczne wydatki na leki dla Was obojga i dopiero od tej kwoty odejmujesz 100 zł. To daje możliwość uzyskania wyższego zwrotu podatkowego, niż gdybyś rozliczał te wydatki oddzielnie.
Jakie dokumenty są potrzebne do zwrotu za leki?
Jeśli chcesz odliczyć koszty leków w PIT, musisz mieć odpowiednie dokumenty potwierdzające ich zakup. Nie wystarczy zwykły paragon – konieczne są rachunki lub faktury, które zawierają:
- imię i nazwisko osoby kupującej,
- nazwę apteki,
- nazwę leku,
- kwotę wydaną na zakup.
Dodatkowo musisz posiadać recepty lub zaświadczenia lekarskie potwierdzające konieczność stosowania danego leku. Dokumenty te są wymagane w razie ewentualnej kontroli skarbowej.
Dzięki e-receptom łatwiej przechowywać historię leczenia, ale pamiętaj, że dla celów podatkowych kluczowe są rachunki imienne. Jeśli kupujesz leki dla osoby niepełnosprawnej, którą utrzymujesz, faktura może być wystawiona zarówno na Ciebie, jak i na podopiecznego.
Czy każdy lek na receptę można odliczyć od podatku?
Aby lek mógł zostać uwzględniony w odliczeniu, musi być wpisany do rejestru produktów leczniczych zgodnie z przepisami farmaceutycznymi. Mogą to być zarówno gotowe leki, jak i te przygotowywane na receptę w aptece.
Nie odliczysz:
- suplementów diety,
- środków opatrunkowych,
- wyrobów medycznych.
Jak rozliczyć leki kupione za granicą?
Jeśli kupiłeś leki poza Polską, nadal możesz skorzystać z ulgi podatkowej. Wydatki muszą jednak zostać przeliczone na złotówki według kursu średniego Narodowego Banku Polskiego z ostatniego dnia roboczego przed dokonaniem zakupu. Podobnie jak w przypadku zakupów w Polsce, konieczne jest posiadanie odpowiednich dokumentów potwierdzających zakup leku, najlepiej faktury lub rachunku.
Czy można odliczyć leki od podatku, jeśli część kosztów pokrył PFRON?
Nie możesz skorzystać z ulgi na leki, jeśli ich zakup był w całości finansowany z funduszy takich jak:
- Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ),
- Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (PFRON),
- Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych,
- Zakładowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych,
- Zakładowy Fundusz Aktywności.
Jeśli jednak pokryłeś część kosztów z własnych środków, możesz odliczyć tylko tę kwotę, którą faktycznie zapłaciłeś, i to dopiero po odjęciu od niej 100 zł. To samo dotyczy leków refundowanych, liczy się jedynie ta kwota, którą faktycznie zapłaciłeś w aptece.
Przykład:
– Jeśli kupiłeś lek za 300 zł, ale NFZ dopłacił 250 zł, Twój realny wydatek to 50 zł – nie masz prawa do ulgi, bo kwota ta nie przekracza progu 100 zł.
– Jeśli jednak zapłaciłeś za lek 350 zł, a PFRON pokrył 150 zł, to Twoje rzeczywiste wydatki wynoszą 200 zł. Możesz odliczyć 100 zł (czyli nadwyżkę ponad wymagany limit).
Jak odliczyć leki w rocznym rozliczeniu PIT?
Jeśli chcesz skorzystać z ulgi, musisz zgłosić ją w swoim rocznym zeznaniu podatkowym. Możesz to zrobić, wypełniając jeden z poniższych formularzy:
- PIT-37 – dla osób zatrudnionych na umowie o pracę, umowie zlecenie oraz emerytów i rencistów,
- PIT-36 – dla osób prowadzących działalność gospodarczą lub uzyskujących dochody z najmu,
- PIT-28 – dla podatników rozliczających się ryczałtem.
Jak prawidłowo wpisać wydatki na leki w PIT-O?
Odliczenie leków należy uwzględnić w formularzu PIT/O, który dołączasz do swojego zeznania podatkowego. Wpisujesz je w sekcji dotyczącej wydatków rehabilitacyjnych i kosztów ułatwiających codzienne funkcjonowanie.
W papierowej wersji PIT/O nie ma osobnej rubryki na leki, podajesz całkowitą kwotę ulgi i wpisujesz ją w:
- pozycji 27, jeśli dotyczy Ciebie,
- pozycji 28, jeśli rozliczasz się wspólnie ze współmałżonkiem.
Jeśli korzystasz z elektronicznego rozliczenia, system samodzielnie przypisze kwotę do odpowiedniej rubryki po jej wprowadzeniu.
Zwrot za leki dla niepełnosprawnych i najważniejsze zasady
Chcesz prawidłowo odliczyć wydatki na leki? Przede wszystkim pamiętaj, że możesz skorzystać z ulgi jedynie wtedy, gdy miesięczne wydatki przekroczą 100 zł, a zwrot obejmuje tylko nadwyżkę powyżej tej kwoty. Do odliczenia niezbędne są faktury imienne, recepty lub zaświadczenia lekarskie. Jeśli część kosztów została pokryta przez PFRON, NFZ lub inne fundusze, odliczeniu podlega jedynie kwota faktycznie zapłacona przez Ciebie.
- Aby uzyskać maksymalny zwrot za leki dla niepełnosprawnych, stosuj się do tych zasad:
- Kumuluj wydatki – wykupuj większe ilości leków jednorazowo.
- Pamiętaj o poprawnym wypełnieniu PIT i załączniku PIT/O.
- Sprawdzaj, czy leki podlegają odliczeniu – suplementy nie wchodzą w ulgę.
- Korzystaj z rozliczenia elektronicznego – program sam przypisze kwotę do odpowiedniej rubryki.
Dzięki prawidłowemu rozliczeniu możesz realnie zmniejszyć swoje zobowiązania podatkowe i odzyskać część poniesionych wydatków na leczenie.
Źródła
- Ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne
- Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych
- https://sip.lex.pl/podatki-cta4/podatek-dochodowy-od-osob-fizycznych-cta35/ulga-rehabilitacyjna-cta2635